Een Interview met David Bohm, Nederlands Deel 5

[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=_HyQWsN_i6w&feature=relmfu[/youtube]

 

Interviewer: … een manier van maken van afbeeldingen in drie dimensies.

Bohm: In drie dimensies waar je niet een punt voor punt correspondentie maakt tussen object en de afbeelding. Je neemt de golven van het geheel naar elke regio.

Interviewer: Dus je kunt een … maken in drie dimensies.

Bohm: Ja, en niet alleen dat, maar elk deel van het beeld bevat een afbeelding van het geheel. Maar met minder details dan het geheel.

Interviewer: Dus u vindt dat het de conditie is van elk individu om dit deel te zijn van het hologram dat het geheel bevat.

Bohm: Ja, maar tegelijkertijd is hij een bijdrage aan het geheel. Beide standpunten moeten worden gehandhaafd.

Interviewer: Maar is dit iets dat gemaakt is doorheen de geschiedenis of was het er de hele tijd?

Bohm: Ik denk dat het is ingebouwd in wie we zijn. De groepen waren kleiner in het verleden, dat is alles. Oorspronkelijk waren er kleine groepen van twintig tot veertig jagers en daarna werden samenlevingen groter. En toen ze groter werden, werd het moeilijk om een samenhangend geheel behouden. We hadden oorlogen en vele andere conflicten en nu hebben we deze uitdaging van vijf miljard mensen, we moeten er een samenhangend geheel van maken, anders zullen wij niet overleven.

Interviewer: Dus het is een geheel nieuwe uitdaging.

Bohm: Ja, ik denk zoals nooit eerder.

Interviewer: En uw basisidee is dat de architectuur van de menselijke samenleving is dat er een interactie is tussen alle vijf miljoen mensen in een keer ..

Bohm: Vijf miljard.

Interviewer: Vijf miljard, sorry. Maar er is geen werkelijke begrip van ..

Bohm: Nou, eigenlijk zijn ze een geheel, maar het is onsamenhangend. Zie je, ze kunnen het niet vermijden om een geheel te zijn. Ze wisselen uit. Ieder mens is afhankelijk van wat de anderen zijn. Als twee mensen vijanden zijn, maakt de een de ander dat. Is dat duidelijk?

Interviewer: Elk maakt de ander een vijand?

Bohm: Nou, zie je, twee vijanden zijn zeer nauw verwant. Mensen die elkaar haten zijn zeer nauw verwant, alleen zijn ze in een onsamenhangende relatie. Een die zeer destructief is. Haat is een zeer nauwe relatie, maar het is destructief. Het moet omgezet worden naar iets anders.

Interviewer: In deze overgang, van het zien van de wereld als delen naar de wereld als geheel, waarvan u denkt dat we het moeten overleven, zullen er nog vele moeilijkheden zijn. Hoe ziet u die overgang?

Bohm: Nou, ik zie niet precies hoe dat gaat gebeuren. Ik denk dat we worden geconfronteerd met deze uitdaging van het gevaar van nucleaire oorlog, het gevaar van ecologische vernietiging en vele andere gevaren. Het feit dat het steeds moeilijker wordt om in onze steden te wonen, die verstopt raken door alle auto’s. Mensen zijn nu begaan met de visie van groei, economische groei. Maar dat is precies wat de planeet zal vernietigen.

Als vijf miljard mensen willen leven naar de huidige Europese Amerikaanse standaard, de Japanse enzovoort, dan zal het zijn alsof een zwerm sprinkhanen neerdaalt op de planeet. Dus op een of andere manier moet er een verandering zijn waar we zeggen dat dit verlangen naar materiële goederen beperkt moet zijn, wat betekent dat mensen iets anders moeten vinden in het leven, als ze willen overleven. Er zullen zelfs geen materiële goederen meer zijn als we dit volhouden.

Je krijgt veel meer kooldioxide, veel meer vervuiling, veel meer van alles. Er is dus deze uitdaging en ik zie het begin van een beweging, in het bijzonder een ecologisch uitdaging, er is beweging bij de uitdaging met kernwapens door Gorbatsjov, dat is bemoedigend. Dus er is enige beweging in die richting. De vraag is, gaat het snel genoeg. Als we meer tijd hadden, zou ik veel meer …

Interviewer: Maar het lijkt erop dat er in de afgelopen vijf jaar veel is veranderd bv. met de kernwapens.

Bohm: Ja, ik denk dat in de eerste plaats de komst in Gorbatsjov de hele sfeer heeft veranderd. Het zou goed zijn als hij dat kan volhouden. En andere mensen uit het westen zouden uiteindelijk met hem mee kunnen gaan.

Interviewer: Dus waar je het initiatief ziet in deze dagen is meer in het oosten dan in the westen.

Bohm: Op dit moment wel. Er is enig initiatief in het westen aan het ontwikkelen op de ecologische vraag, het is gewoon erg onontwikkeld. Ik denk niet dat mensen .. de grootte van een verandering die nodig is. Iemand zei dat we over de hele wereld per jaar een triljoen dollar uitgeven aan bewapening dat bedrag besteden aan de ecologie zou het probleem op lossen. Maar een stuk minder dan dat, zal waarschijnlijk niet werken ofwel vertragen.

Interviewer: Wat is het belangrijkste, geld of bewustzijn?

Bohm: Bewustzijn. Want waar het geld wordt besteed zal ook afhangen van bewustzijn. Of we het gevoel hebben dat we deel uitmaken van deze wereld of dat we allemaal denken dat we gescheiden zijn.

Interviewer: Nu had Niels Bohr dit idee van een open wereld en hij was nogal belachelijk gemaakt toen hij zijn open brief aan de Verenigde Naties publiceerde in 1950, over de noodzaak dat mensen samen praten over de bommen. Hoe zou u dat nu zien?

Bohm: Nou, ik denk dat hij de noodzaak zag op dat moment maar de mensen waren er niet klaar voor. Misschien werd hij ook beïnvloed door dat gevoel van heelheid, dat was zijn visie. Ik denk dat mensen nu meer bereid om daar naar te luisteren maar de crisis ontwikkelt zich in een zeer snel tempo.

Interviewer: Dus in zekere zin, wat u zegt is dat Bohr iets zag wat niemand echt begreep, misschien omdat hij het niet durfde te zeggen.

Bohm: Nou, ik denk dat ze niet bereid waren om te luisteren. De mensen wilden niet één wereld. Ze waren er bang voor, ze zeiden, we hebben zoveel vijanden, we willen eerst voor onszelf zorgen en zo. Die houding heeft nog steeds de overhand, maar er is een beweging weg daarvan. En niet voor mensen om te luisteren.

Interviewer: De traditie van natuurwetenschappers die betrokken zijn geweest bij de bespreking van de samenleving, is van oudsher een traditie waar spiritualiteit en levensbeschouwing en religie worden gezien als vijanden, de linker vleugel natuurwetenschapstraditie van voor de tweede wereldoorlog. Hoe komt het dat wetenschappers tegenwoordig geïnteresseerd zijn in wereldbeelden en spiritualiteit?

Bohm: Nou, sommigen zijn dat. Ik denk niet zoveel. Mede omdat de wetenschap het mogelijk heeft gemaakt op de manier die ik heb beschreven. En deels omdat ik denk dat er, net als bij andere mensen, een gevoel is van de ontoereikendheid van de oude aanpak. Het zal niet alleen niet alle problemen oplossen zoals gezegd, maar ook creëert het een leeg soort leven.

Als je je voorstelt dat we succesvol zijn, dat de economie groeit en groeit en groeit, wat we uiteindelijk zouden zien is dat mensen zouden zich vervelen. In de jaren ’60 toen er voorspoed was, had je al die hippies. Ze vonden dat het geen zin had. Als we de welvaart hadden waar de mensen op hopen, dan denk ik dat alles nog sneller instort.

Interviewer: Maar hoe worden we hippies, door welvaart of door armoede?

Bohm: Welvaart zou hippies te maken, armoede kan mensen bang maken om hun baan te verliezen. Maar ik denk dat geen van die manieren zal werken. Er is een bewustzijnsverandering nodig. En het wereldbeeld maakt deel daar deel van uit.

Interviewer: En wat is de belangrijkste manier waarop dit veranderende bewustzijn zich zal manifesteren, denkt u?

Bohm: Ik weet het niet. Ik zie veel factoren, het is als een stroom van vele bronnen. Niet alleen een wereldbeeld, maar ik denk dat een van de belangrijkste factoren een dialoog is met veel verschillende soorten mensen. Niet alleen oost en west en noord en zuid. Bijvoorbeeld een dialoog tussen wetenschappers, denk ik dat wetenschappers het erg moeilijk vinden om een echte dialoog te hebben omdat ze zo hechten aan hun standpunten. Zij zouden in dialoog moeten met elkaar of met niet-wetenschappers of zelfs met religieuzen.

Interviewer: En nu over 20 minuten gaat u een dialoog hebben met de wetenschappers hier op het Niels Bohr-instituut. Het is al enkele decennia geleden dat uw ideeën hier zijn gepresenteerd, is het niet?

Bohm: Ja, ik kwam hier in 1957 een maand in de zomer en daarna weer in ’58.  In die tijd verhuisde ik van Israël naar Engeland en we brachten een maand door hier op het instituut. We spraken toen meestal over natuurkunde.

Interviewer: Vindt u dat de aard van de ideeën die u presenteert, gemakkelijk te begrijpen zijn in een omgeving als het Bohr-instituut.

Bohm: Nou, ik heb het Bohr instituut nog niet geprobeerd, ik ben net gearriveerd. Maar ik denk dat wetenschappers het moeilijker vinden, in sommige opzichten, dan veel andere mensen, dan sommige andere mensen. Omdat er nog steeds een sterke betrokkenheid is, misschien deels onbewust, naar het oude atomistische wereldbeeld.

Interviewer: Dus wat u zegt is dat de wetenschap ons iets heeft laten zien dat de wetenschappers niet willen zien?

Bohm: Nou, ze zijn zo gewend geraakt aan de manier om dingen te zien, dat ze niet willen veranderen, zie je, ze voelen zich ongemakkelijk bij veranderingen. En ze voelen dat er geen reden is om te veranderen, ze zeggen dat we het zo goed doen nu, waarom zouden we veranderen. In zekere zin lijkt het erop dat we het heel goed doen, maar als je kijkt naar het grotere geheel, ziet het er erg gevaarlijk uit.

Interviewer: Dank u.

Deel 1 - Deel 2 - Deel 3 - Deel 4

<-Vertalingen

Leave a comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *